Yaşadığımız yüzyıl ile artık insanların çoğu kentlerde yaşamaya başladı. Beraberinde bizlerde doğadan ve doğal yaşamdan uzaklaştık. Doğal yaşamdan uzaklaştık ancak vücudumuzun ihtiyacı olan besinler insanlığın başından beri neyse bugün de o. Kırsalda üretilen meyve, sebze, hayvansal ürünler uzun yollarla kent yaşamındaki insanlara ulaştırılıyor. Sanayi devrimi ile gelen fabrikalarda toplanıyorlar ve orada depolanıyor, işleniyor ve dağıtılıyorlar. Hepsinin de birbirinden farklı tüketim zamanları var, doğal geçirdikleri evrelere sahipler. Bu nedenlerden dolayı hepsinin farklı farklı yöntemlerden geçtiği teknolojiler geliştirildi. Bu sayede uzun süre dayanmaları ve sağlıklı kalmaları sağlanıyor. Süt ve süt ürünleri içinde homojenizasyon yöntemi kullanılmakta. Süt homojenizatör nedir sorusunun cevabı bu noktada ortaya çıkıyor. Sütün homojenize edilmesini ve uzun ömürlü olmasını sağlayan bu makineler günümüzde tüm süt işleme tesislerinde kullanılmaktadır.
Sütler doğal ortamlarında heterojen olarak kaymak oluştururlar. Ancak bu yol ile kapalı süt ürünleri üretmek imkansızlaşır. Bunun için sütlere homojenizasyon işlemi uygulayarak sütün içerisinde taneciklerin birleşmeden homojen bir şekilde dağıtılması sağlanmış olur. Normal şartlarda üstte kaymak oluşturan ve kısa sürede bozulan sütler, bu işlemden sonra dolapta bir hafta, uygun koşullarda birkaç hafta saklanabilirler.
Süte uygulanan homojenizasyon işlemi 50-70 derece ve 150-200 bar basınç ile uygulanır. Ve bu işlem sütteki tanecikleri daha küçük parçalara ayırıp dağıttığı için yüzey alanı genişler bu sayede süt daha lezzetli hale de gelir. Süt homojenizatör nedir ve ne iş yapar sorularının cevabı bu şekildedir. Fakat doğal halinin bozulması bazı yanılsamalara ve şüphelere neden olabilir. Ancak homojen uygulamak sütün besin değerini ve yapısını olumsuz bir şekilde değiştirmez. Yapılan araştırmalarda sağlığı olumsuz etkileyecek herhangi bir bulguya rastlanmamıştır. Aksine bir sürü artısı vardır bunlar: Homojenizasyon yöntemi uygulanan sütlerin, diğerlerine oranla daha kolay sindirildiği görülmüştür. Sütün viskozitesi arttığı için kalitesi artmış olur. Homojen olarak dağılan parçalar sayesinde sütün kıvamı daha yoğundur. Sütün içerisindeki yağın kaymak oluşturması engellenir ve ışığı daha iyi yansıtır böylece rengi daha beyaz bir görünüme sahip olur.
Süt Homojenizatör Üniteleri Nasıl Çalışır?
Süt homojenizatörleri yüksek basınçla çalışırlar. Basıncı uygulamak için iki farklı yol izlenebilir. Bunlar statik basınç ve dinamik basınçtır. Statik basınçta, süt bir kabın içine alınır ve belirli sürede yüksek basınç uygulanır. Dinamik basınçta ise, sütün dar bir aralıktan basınç uygulanarak geçmesi sağlanır. Homojenizasyon işleminin etkisini arttırmak için sıralı veya tekrarlı olarak uygulanabilirler. Bunların yanında iki farklı yöntemle süte homojenizasyon uygulanır, bunlar; Tam Homojenizasyon: Bu yöntemi uygulamak en etkilisidir ancak zaman ve enerji çok harcadığı için fazla tercih edilmez. Kısmi Homojenizasyon: Bu yöntem için ilk olarak süt ve krema birbirinden ayrılır. Daha sonra krema homojenizasyon işleminden geçirilir. Ve son adımda yağsız süte istenilen yağ oranına göre ilave edilir. Bu yöntem daha tasarruflu olduğu için sıkça kullanılır.