Süt ve süt mamulleri üreten firmalar imalat aşamalarında birçok makineden yardım almaktadır. Hem işgücü hem de makinelerin birleşimiyle üretim hızla sürmekte ve talepler daha kolay karşılanabilmektedir. Ülkemizde süt ve süt mamulü üretimi yaparak pazara sunan firma sayısı günden güne artmaktadır. Bu noktada da kullanılan sütün kalitesi önemli bir hal almaktadır. Ayrıca tüketicilerin süt mamullerinden beklentileri dikkate alınarak üretim sürecinde farklı işlemler yapabilen firmalar daha sürdürülebilir halde işlemektedir. Bu makineler sütün başlangıç işlemleri için ortak, ardından üretilecek mamule göre farklılık göstermektedir. Süt üzerinde işlem yapılırken en önemli ekipmanlardan biri de süt homojenizatörleri diyebiliriz.
Süt Homojenizatörü Nedir, Ne Amaçla Kullanılmaktadır?
Homojenize işleminin anlamı, çıkarılan süt ürününde yağ oranının her yerde eşit olmasıdır. Süt ve süt mamulleri sektöründe homojenizasyon çoğunlukla yoğurt ve ayran üretiminde yapılır. Bu şekilde tüketicinin marketlerden kaymaksız yoğurt tabiri ile bilinen homojenize yoğurdun almasıdır. Ayran imalatında ise bekleyen ayranların homojenizasyon sayesinde üzerinde kaymak oluşumu engellenir. Ayranın tüketimi daha kolay ve duru olur. Bu işlemler süt homojenizatörleri denilen makineler yardımıyla sağlanır. Bu makinelerin kapasiteleri saatte 500 litre ve üzerinde tonajlarda kullanılır. Kapasiteye göre alınan ürünün kalitesinde değişim yaşanmaması adına süt homojenizatörleri önemli bir ekipmandır.
Süt Homojenizatörlerinin Çalışma Sistemi
Süt homojenizatörleri çalışma sistemi olarak, üretim hattında pastörizasyon yapılmış olan sütün makineye verilmesiyle başlar. Makinenin içerisinde dövücüler bulunur ve bu dövücüler sütü içerisinde bir boksörün rakibini yumruklaması gibi sürekli döverler. Bu sayede sütün içerisindeki yağ daha sonra ayrılmayacak şekilde sütün her noktasına nüfuz eder. Bu süt imalata gönderildikten sonra da bu oran değişmez. Homojenizasyon yapılmamış süt, imalata alındıktan sonra belirli bir zaman içerisinde üzerinde kaymak tabakası oluşturur. Ancak homojenize edilmiş sütlerde böyle bir şeyle karşılaşılmaz. Bu sayede yoğurt olsun, ayran olsun mamulün her yerindeki yağ oranı eşit kalıp üzerinde kaymaklanma veya tabakalanma oluşmaması sağlanmış olur.
Süt Homojenizatörlerine Ait Diğer Özellikler ve Sunum
Süt homojenizatörleri paslanmaz çelik gövdeden üretilmiş olup genellikle silindir şeklindedir. İçerisindeki sütü döven aparatlar da muhakkak paslanmaz malzemeden yapılmış olmalıdır. Santrifüj pompa ile süt makinenin içerisine basılarak dövücü aparatların hızlı bir şekilde sütü dövmesi sağlanır. Bu esnada süt santrifüj pompalar yardımıyla devamlı olarak devir daim yapar. Bu işlemden belirli bir süre geçirilen süt istenilen kıvama geldikten sonra imalata verilerek yoğurt, ayran vb. süt mamullerinin üretimi yapılır. Üretim, yapılan mamuller için süt farklı aşamalardan geçmekte, farklı makinelerde işleme uğramakta ve farklı sıcaklık ve koşullarda bekletilmelidir. Üretimi tamamlanan ürünler soğuk hava depolarında saklandıktan sonra soğuk zincir ile satışa sunulur. Süt ve süt mamulleri pazara çıkışıyla birlikte belirli bir sıcaklığın altında bekletilmemeli, korumalı ve soğutuculu kasaları olan araçlarla taşınmalıdır. Taşıma işlemi sırasında herhangi bir devrilme yaşanmaması için ürünlerin yerleşim sistemi ve düzeni de çok önemlidir.